Naša zajednica je relativno mlado udruženje nastalo u avgustu 2018 godine. Ideja za osnivanjem organizacije nastala iz već postojeće neformalne grupe, koja je djelovala pod nazivom „Kladuša je naša“. Ova neformalna grupa je često organizovala kulturne događaje u lokalnom napuštenom hotelu, gdje su predstavljali određene izložbe i događaje, koji su privukli mase. Dalje su ti posjetioci tražili da im upravo ta grupa organizuje određene kulturne događaje, sekcije i sl. Bili su organizovani kao grupa za stvaranje političke alternative, a u cilju da ne bi miješali politički i građanski aktivizam odlučili su da se jedan dio ekipe izdvoji i osnuje nevladinu organizaciju.
Potom je „Naša zajednica“ počela sa manjim projektima. Bili su partneri sa Mediacentrom na projektu koji se ticao deradikalizacije mladih. Smatrali su da će se njihov rad uglavnom i bazirati na manje projekte, sve do 2019. kada je IOM raspisao poziv za projekat i u njima prepoznao pravog partnera za rad te im dao šansu da apliciraju na veća sredstva.
„Velika Kladuša je bila u fokusu, ne samo zbog migrantske krize, već i zbog velikog broja mladih iz Velike Kladuše, rame uz rame sa Zenicom, koji su odlazili na ratišta u Siriju. To je bila zapravo jedna od tih borbi protiv ekstremizma i radikalizacije, gdje je „Naša zajednica“ zbog partnerstva sa Mediacentrom prepoznata kao neko ko ima iskustva u radu na ovakvim temama“, govore naši sagovornici.
Nakon što su analizirali problem gdje su mladi najviše zakinuti u Velikoj Kladuši, ustanovili su upravo radom na terenu da je riječ o nedostatku Doma kulture, koji u ovoj lokalnoj zajednici ne postoji već deset godina. Na mjestu gdje se nalazi Dom kulture je zgrada koja je u izgradnji, ali koja već punu deceniju ne služi svojoj namjeni.
Prostor gdje bi mladi mogli da ostvare kontakt sa muzičkim instrumentima, određenim kreativnim radionicama, gdje mogu sticati nova poznanstva, kreirati nove ideje, aktivnosti i promišljati o zajedničkim inicijativama, činio se kao jako bitan. Iako su članovi i članice Naše zajednice bili skeptični, da će kao relativno mlada organizacija uspjeti realizovati taj projekat uspjeli su i na različite načine su ponovo pronalazili određena rješenja koja su ih dovela do mjesta na kom se danas nalaze – Alternativnog doma kulture.
Projekat koji su sproveli nalazi se u završnici i ono što su uspjeli postići za dvije godine, kažu da je bio dobar okidač da se probude mladi. Takođe, tokom implementacije projekta veliki problem im je pravio prostor Alternativnog doma kulture, pa je on sada na svojoj trećoj lokaciji. Sva tri prostora u kojima su bili su u privatnoj svojini, jer opština nema prostor za njihove potrebe, dok vlasnici privatnih prostora rade po sistemu „ko više plati“ dobija prostor.
U novom prostoru morali su adaptirati mnoge stvari, tako su od jedne prostorije stvorili tri, jednu manju koja služi za odmor, kuhinju i sl, jednu sobu koja služi za rekreativno druženje, održavanje radionica i sl, i treću koja služi kao muzička soba.
Radno vrijeme Alternativnog doma kulture je prilagođeno tako da svi učenici mogu učestvovati u aktivnostima, te „Naša zajednica“ radi u periodu od 12 do 20h. Kako kažu, ovaj trenutni prostor im je najposjećeniji jer su u blizini srednjoškolskog centra. Naglašavaju da su velike prednosti ovog centra što su se baš na tom mjestu izrodile nove ideje, inicijative, otkrili novi talenti, mladi koji su počeli tu da sviraju, igraju šah.
Prednost ovog prostora je što i ga neke omladinske organizacije kao AsuBiH i Vijeće učenika koristi za svoje sastanke, pa su i njihove inicijative nastale u ovom prostoru. Kroz fotografsku radionicu, Hasan Mujakić, postaje jedan od čelnika udruženja u segmentu fotografije, te je vremenom prešao i u segment vođenja društvenih mreža, te je poznat fotograf. Pohvalan je broj takmičenja na kojima je osvojio i niz različitih nagrada od kojih se izdvajaju EU nagrada, IMEP i sl.
U prostoru su uglavnom izloženi radovi korisnika. Posebno se ističu umjetnička djela članova, kao što su recimo radovi sa posljednje radionice akvarela.
Na pitanje da li apliciraju na druge projekte, iz Naše zajednice ističu da su aplicirali na manje, a zbog manjka ljudskih resursa nisu se usudili aplicirati na veće projekte. Prema njihovoj unutrašnjoj politici, do sad nisu imali namjeru da apliciraju na opštinske javne pozive. Prošle 2020. godine opština je davala pomoć od oko 3000 KM po udruženju, a kako navode, njima taj novac nije dovoljan da pokriju jedan cijeli mjesec, ako uzmu u obzir kiriju, režije i honorar osobe koja će raditi u prostoru.
Tokom razgovora izdvojili su druga udruženja, koja rade lijepe stvari u Velikoj Kladuši. Posebno izdvajaju Udruženje za pomoć oboljelim od karcinoma koje ulaže izvanrednu energiju i napore za ovu kategoriju stanovništva i Udruženje paraplegičara i oboljelih od dječije paralize, koje okuplja djecu i roditelje koja imaju djecu sa poteškoćama u razvoju. Od omladinskih organizacija izdvajaju DOM (Demokratsku omladinsku organizaciju) koja važi za organizaciju koja najduže postoji.
Kada je riječ ponovo o Udruženju „Naša zajednica“ strahuju za pronalazak novih projekata. Za ovu godinu smatraju da mogu pokriti troškove do kraja godine na osnovu vlastitog koncepta samoodrživosti koji primjenjuju. Po pitanju saradnje sa drugim organizacijama i apliciranjem na određene projekte, ističu da nemaju negativna iskustva, a za ovu godinu plan im je da apliciraju na tri veća granta i da se obrate svim ambasadama za pomoć. Naglašavaju da im je trenutno neophodna pomoć za realizaciju edukacije o vođenju i pisanju projekata, za grupu koja ne spada samo u kategoriju mladih već i za osobe srednje životne dobi.
U Udruženju postoji i biblioteka za koju su oni sami nabavili 200 naslova a ostalo je sve stečeno na osnovu donacija građana. Trenutno imaju oko hiljadu naslova. Knjige mogu čitati svi unutar prostorija, a posuditi mogu samo članovi Udruženja. U prostoru se nalaze još neke majice i promotivne stvarčice koje su bile dio jedne Crowdfunding kampanje, u kojoj su prodavali taj materijal i neke radove, slike, cegere, majice i sl. Neke od materijala s vremena na vrijeme i sad prodaju ali u znatno manjoj količini. Crowfunding kampanju su podržali ne samo građani Velike Kladuše, već i drugih lokalnih zajednica (Cazin, Bihać) i stranih država (Njemačka, Švedska…).
Kada je riječ o stanju u lokalnoj zajednici, istakli su ponovo problem odlaska mladih, te migrantsku krizu kao i pojavu COVID-19 virusa.
Saradnju sa opštinom uglavnom nemaju, ali navode da su na Dan opštine Kladuša organizirali izložbu starih slika svoje lokalne zajednice, te da je Opštinsko vijeće pozvalo građane i građanke da ju posjete. Od pozitivnih inicijativa izdvajaju još inicijativu udruženja „Sutra je novi dan“ koja je pokrenula posjete ženama u svim dijelovima Velike Kladuše i koja koristi pokretni mamogram. U prvom krugu su obavili 100 pregleda i u drugom krugu koji će biti u narednom periodu završiće tu sjajnu inicijativu. Saradnja sa ovim Udruženjem bila je 2019. godine u formi izložbe, koja je bila prodajnog karaktera i sav prihod je išao za Udruženje „Sutra je novi dan“.
„Naša zajednica“ trenutno broji između 70 i 80 korisnika i korisnica, dok je broj osoba koje su prošle kroz ovo Udruženje znatno veći. Tokom COVID-19 pandemije i „Naša zajednica“ je morala preseliti svoje aktivnosti u online svijet i primjećuju da je opao broj korisnika, ali se nije značajno pogoršao.
Kada je riječ o zdravstvenoj zaštiti u opštini Kladuša, ističu da je veliki broj stanovnika koji nemaju zdravstvenu zaštitu. Takođe je problem povezanosti i refundacije troškova za osobe lošeg materijalnog stanja, bez obzira ako su zdravstveno osigurane, a koje moraju otići na pregled u Bihać i platiti autobusku kartu i sl. Još jedna loša stvar u opštini jeste da su se neki pregledi i intervencije u hitnoj službi počele dodatno naplaćivati, pod izgovorom da građani iskorištavaju radno vrijeme Hitne pomoći, pa tako za svoje potrebe umjesto u Dom zdravlja idu u službu Hitne pomoći.
Kada je riječ o infrastrukturi u Velikoj Kladuši naglašavaju da su oni prvi i drugi prostor sami prilagodili osobama sa invaliditetom, dok ostale institucije u opštini Velika Kladuša nisu prilagođene i to predstavlja ogroman problem.
Na kraju su istakli i da je naziv Alternativni dom kulture tu zato što je ovaj prostor nastao s ciljem da bude zamjenski omladinski dom kulture, koji neće prestati da postoji ni onog dana kada se renovira pravi Dom kulture. Kako kažu, ovo će mjesto biti uvijek otvoreno za susrete mladih ljudi i njegovanje njihovih talenata.
U prvom susretu sa predstavnicima Udruženja „Naša zajednica“ predstavljen je projekat Snaga lokalnog kao i razlog posjete ovom Udruženju. Predstavnici udruženja bili su upoznati sa svim prilikama koje im se dodatno nude u okviru portala Snaga lokalnog i svih alata koje oni mogu koristiti u svoje svrhe.
Implementacija projekta Snaga lokalnog na terenu ukazala je na značaj i umrežavanje civilnog društva, organizacija i drugih aktera koji su bitni za razvoj lokalne zajednice. U razgovoru sa predstavnicima Udruženja „Naša zajednica“ predstavljen je njihov najznačajniji projekat Alternativni dom kulture kao i sve sjajne prilike koje ovaj Centar pruža mladim ljudima.
Članak pripremila: Nataša Tomić
Razgovor vodile: Maida Zagorac i Mirjana Ribić
